Als je het zakelijk nieuws een beetje gevolgd hebt, heb je de termen Organisatie 3.0, Het Nieuwe Werken en Projectorganisatie vast voorbij zien komen. Hoe het ook genoemd wordt, het gaat allemaal over het geven van meer verantwoordelijkheid aan de werknemer, het sturen op resultaat in plaats van aanwezigheid, het faciliteren van de werknemer in het behalen van dit resultaat. De werkgever als facilitator in plaats van baas.
Volgens mij is dat een goede ontwikkeling, want het kan zorgen voor meer commitment van de werknemer, waardoor de medewerker kan excelleren en betere resultaten behalen. Het vergt wel een aantal zaken. Denkwijzen veranderen; de werknemer krijgt niet alleen verantwoordelijkheid maar moet deze ook nemen. De werkgever stuurt niet op aanwezigheid, maar op resultaat en de werkzaamheden moeten dan ook projectmatiger benaderd worden. Mensen krijgen vaker flexplekken en zullen dan ook moeten leren omgaan met een clean desk policy. De groep mensen die dit niet kan krijgt het al spaans benauwd, omdat deze mensen liever vaste werktijden hebben en een vaste werkplek. Ook hierin zal gefaciliteerd moeten worden. Omdat zij op deze manier het beste presteren.
Anderzijds vinden managers steeds meer dat ze “hun” mensen moeten managen. Werknemers moeten gestuurd worden, anders worden de bedrijfsdoelen nooit behaald. En als werknemers er niet zijn, hoe kun je dan als goed manager zeggen dat jouw team goed werk levert? Het zou je nog je reputatie als manager kunnen kosten zeg. Nee, dat moderne gedoe is niets voor op het werk.
Tsunami
Het doet me denken aan een tsunami, alleen dan langzamer. Er rommelt iets, ergens. Een aard- of zeebeving, bijvoorbeeld. De zee wordt onrustig en de mensen die vlak aan de kust wonen, in hun vissershutjes, zien het en pakken hun spulletjes of timmeren hun woning alvast dicht. Ze vertrekken tijdelijk, want ze hebben real life ervaring. De rijke mensen, die wat hoger wonen in dure huizen en niet van de zee hoeven te leven zien wel commotie. Maar ach… lokaal gepruttel van de mensen heeft ze nooit echt geboeid. Immers, zij wonen hoog en droog, ver weg van de gevaren? Dan trekt de zee zich terug, de aanloop naar de echte tsunami. De lokale bevolking vlucht. Zij weten wat er gebeurt. De rijke bovenklasse voelt zich nog steeds veilig. En dan gebeurt het… met een enorme golf komt het water het land op, op zijn weg alles vernietigend, wassend. En pas als het water zich weer terugtrekt, is de omvang van de verwoesting zichtbaar. Want ook de bovenklasse is niet gespaard. Immers, als je jezelf verheven wilt voelen, zorg je er altijd voor dat je daar bent waar de onderklasse je nét kan zien?
In het werk is het inmiddels net zo. Het gaat wat langzamer, maar het gebeurt wel. De aard- of zeebeving is geweest, de zee rommelt nu. De gemiddelde werknemer maakt zich op voor de veranderende omstandigheden (alhoewel niet allemaal). Een flink aantal managers daarentegen ziet wat er gebeurt, maar heeft te weinig ervaring met of interesse in deze verandering. Want ach… het zal zo’n vaart niet lopen. De teamleiders weten wel wat er gebeurt. Zij kennen de business en de mensen vaak, en herkennen de signalen. Als de cultuur zo is dat zij deze signalen ook kunnen doorgeven naar het middenkader of hoger management, dan gaat het over het algemeen best goed. Als het midden- en hoger kader echter totaal geen binding heeft met wat er op de werkvloer gebeurt en vooral managet vanaf een spreadsheet, dan vluchten de individuele werknemers. Zij die er lang genoeg werken om de signalen te herkennen, maar nog niet lang genoeg om vast te zitten in een bepaald arbeidsritme met een bepaalde mate van (schijn)zekerheid.
Jij en ik?
We zitten in een situatie waarin de zee rommelt. Wat doen wij? Als secretaresse ben je vaak een verbindende factor tussen het personeel en het management. Soms meer richting het personeel (denk aan afdelingssecretaresse of secretaresse van het middenkader). Soms meer richting het management (denk aan bestuurssecretaresse of Personal Assistant van een CEO). Maar de verbindende factor is wat ons verbindt. Ben jij blind voor het rommelen in zee? Kijk je de andere kant op als de zee zich terugtrekt? Of zie je de vloedgolf aankomen en geef je de signalen door aan het management? En als het management zich hier niets van aantrekt, neem je dan maatregelen? Zijn we een lege schelp of een kostbare parel voor onszelf, onze omgeving en het bedrijf?
Facts do not cease to exist just because they are ignored
Een citaat dat ik ooit ergens las. Deze zin bevat de kern van de tsunami, de organisatie 3.0. Wegkijken heeft geen zin. De golf komt toch wel. Zo ook de veranderende organisatievorm en manieren van werken.
Het personeel heeft recht op een manager, vindt de manager. Hier ben ik het wel mee eens. Klinkt raar voor een ontsecretaresse? Nee hoor. Iedere gemeenschap, of dit nu sociaal of bedrijfsmatig is, heeft een spreekbuis nodig, en iemand die beslissingen durft te nemen waar nodig ten gunste van de gehele gemeenschap. Waar ik mijn vraagtekens bij zet, zijn sommige personen die de functie vervullen, en bij een elitaire top-down organisatie. Een goed manager, daarentegen, weet wat er gebeurt, erkent de professionaliteit van zijn of haar werknemers en stuurt hierop. Een goed manager luistert naar het personeel en neemt op basis van deze input en de bedrijfsdoelstellingen een weloverwogen beslissing.
Heb jij zo’n manager? Prijs je gelukkig, want daarmee kun je de komende woelige tijd doorkomen. Want bedenk dat een tsunami veel puin met zich meebrengt, maar ook onvermoede schatten naar boven kan brengen. Tot welke categorie behoor jij? Puin of parel?
