Besluiteloosheid: een van de grote kwalen van de moderne mens, in deze wereld van overvloed. Een overvloed aan mogelijke keuzes en informatie: wat te doen? Wat is wijsheid? Een pleidooi voor knopen doorhakken – een waardevolle vaardigheid.
Wie ergens voor kiest, kiest vaak daarmee tegen iets anders. In veel gevallen weet je nooit wat je andere keuze zou hebben opgeleverd. Wie zich blijft afvragen ‘wat nou als…?’ is sterker geneigd om de volgende keer die keuze voor zich uit te schuiven. Nog even niet kiezen, want dan kan het in elk geval niet de verkeerde keuze zijn!
Er zijn twee belangrijke negatieve effecten van besluiteloosheid.
1. Je gaat achter de feiten aanhollen. Als jij de knopen niet doorhakt, haalt de actualiteit je vanzelf wel een keer in. Toch maar niet op die vacature reageren? Dat betekent dat uiteindelijk iemand anders die functie gaat vervullen en jij in je huidige baan blijft. Dat hoeft geen probleem te zijn in een leuke functie, maar wie snakt naar een andere werkomgeving moet wél durven.
Op veel kleinere schaal betekent ‘geen knopen doorhakken’ bijvoorbeeld dat je het maken van dat ene projectplan blijft uitstellen. Bijvoorbeeld omdat je twijfelt over hoe je het zult gaan aanpakken en bang bent dat je iets naar je hebt toegetrokken waarvoor je eigenlijk niet goed bent toegerust. (Terwijl je zo graag wilde laten zien dat je meer in je mars had. Toch?)
2. Er lekt kostbare energie weg. Nadenken over keuzes en besluiten kan geweldig veel energie en irritatie kosten. Op een abstracter niveau kost het je enorm veel, dat piekeren over de invulling van je functie. Toppunt van energievreter: piekeren zonder ooit keuzes te maken, voor bijvoorbeeld een opleiding of een ontwikkelingsgesprek met HR. Of de keuze dat je hier echt niet op je plek bent, en dat je weg wilt.
Op kleinere schaal is het nuttig wanneer je snel besluiten kunt nemen over taken in je werk en hoe je die aanpakt. Bewaar ik dit, of gaat het weg? Ga ik dit zelf doen of delegeren? Begin ik aan die vervelende-notulen-die-écht-af-moeten of ga ik toch maar op LinkedIn een beetje in de rondte klikken?
Je hebt een probleem, en je wilt er vanaf. Hoe pak je dat aan?
Vijf tips om te zorgen dat besluiteloosheid niet je leven beheerst.
- Haal niet te veel informatie en vraag niet te veel advies. Een man met een horloge weet altijd precies hoe laat het is. Een man met twéé horloges weet nooit precies hoe laat het is. Trek een streep: ik vraag niet meer dan vijf offertes op. Ik overleg met twee collega’s over de aanpak van de open dag. Ik geef me zelf twee keer een half uur om te Googlen naar locaties voor het directieoverleg.
- Weet waar je voor gaat. Wat vind jij écht belangrijk om te bereiken dit jaar? En wat was je streven om vandaag te gaan doen? Als het daar niet aan bijdraagt, is het al een stuk makkelijker om ergens nee tegen te zeggen.
- Bekijk het vanuit het heelal. Oftewel: relativeer. Als je echt afstand neemt, is het dan nog steeds zo’n belangrijke keuze dat je er eindeloos over moet gaan prakkizeren, of valt dat wel mee? Vraag jezelf af of over een jaar nog belangrijk is. Wat het je kost als het misgaat. Of voor hoeveel mensen dit besluit belangrijk is.
- Wees niet bang om te herkansen. Dit geldt niet voor alles. Toch zijn er veel dingen die je kunt proberen – en opnieuw kunt proberen. Als het linksom niet werkt, misschien rechtsom dan wél. Kwestie van ‘fouten durven maken’. Wie dat nooit doet, leert ook nooit iets. Waarom denk je dat pc’s een backspace-toets hebben?
- If all else fails, forceer een keuze. Dat kan door een muntje op te gooien, maar ook door jezelf in de tijd te begrenzen (zie ook tip #1). Over een half uur maak ik die keuze. Ik spreek met collega X af dat ik morgen een concept klaar heb om bij ons overleg te bespreken. Dan moet je wel!
